İçeriğe atla

918 Itha

Vikipedi, özgür ansiklopedi
918 Itha
Işık eğrisinden elde edilmiş kalıp modeli
Keşif [1]
KeşfedenK. Reinmuth
Keşif yeriHeidelberg Gözlemevi
Keşif tarihi22 Ağustos 1919
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(918) Itha
Adın kaynağı
Lahrer Hinkender Bote
almanağından alınan bir isim [2][3]
Alternatif adlandırma
A919 QD · 1919 FR
A907 CA · 1907 CA
1943 PB
Asteroit kuşağı[1][4] · (dış)
Itha[5]
Yörünge özellikleri[4]
Dönem 31 Mayıs 2020 (JG 2459000,5)
Belirsizlik parametresi 0
Gözlem yayı99,72 yıl (36.421 d)
Günöte3,4078 AB
Günberi2,3197 AB
2,8637 AB
Dış merkezlik0,1900
4,85 yıl (1.770 gün)
273.51°
0° 12d 12.24s / gün
Eğiklik12,070°
330,46°
15,565°
Fiziksel özellikler
S (SMASS-I; Xu)[6]
10.6[1][4]
Ortalama çap
  • 20,44±1,9 km[7]
  • 21,37±0,84 km[8]
  • 21,561±0,106 km[9]
3,47393±0,00006 sa[10]
  • 0,203±0,018[8]
  • 0,2220±0,048[7]
  • 0,224±0,034[9]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

918 Itha (geçici ismi: A919 QD veya 1919 FR) taşlı bir asteroittir ve asteroit kuşağının dış bölgesinde yer alan Itha ailesi ile aynı isimli ve aynı zamanda ailenin ana gövdesidir. Alman astronom Karl Reinmuth tarafından 22 Ağustos 1919'da Heidelberg Gözlemevinde keşfedildi.[1] S-tipi asteroit, yalnızca 3,5 saatlik oldukça kısa bir dönme süresine sahiptir ve yaklaşık 21 kilometre (13 mi) çapındadır. Kaşifin çağdaşlarıyla ilgisi olmayan Lahrer Hinkender Bote almanağından alınan bir kadın adı olan "Itha" olarak adlandırıldı.[2][3]

Yörünge ve sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Nesvorný'nin sentetik Hiyerarşik kümeleme yöntemi (HCM) uygularken, Itha, yalnızca birkaç düzine bilinen üyeye sahip küçük bir taşlı asteroit ailesi olan[11]:23 Itha ailesinin (633) ana gövdesi ve adaşıdır.[5] Bu ailenin diğer daha büyük ve az sayıdaki üyeleri arasında 968 Petunya, 1067 Lunaria, 3787 Aivazovskij, 4119 Mil ve 5232 Jordaens bulunmaktadır. Bununla birlikte, Milani ve Knežević'in (AstDys) yaptığı başka bir HCM analizine göre, analizlerinde meşru bir aile olmadığı için Itha bir arka plan asteroitidir.[12] Dış asteroit kuşağında Güneş'i 2,3–3,4 AB uzaklıkta; her 4 yıl ve 10 ayda bir döner (1.770 gün; 2,86'lık yarı ana eksen vardır). Yörüngesi, ekliptik ile ilgili olarak 0.19'lık bir eksantrikliğe ve 12 °'lik bir eğime sahiptir.[4] Itha ilk olarak Massachusetts'teki ABD Taunton Gözlemevinde (803) A907 CA (1907 CA) olarak gözlemlendi. gövdenin gözlem yayı, resmi keşif gözleminden sonraki gece, 23 Ağustos 1919'da Heidelberg Gözlemevi'nde başlar.[1]

Fiziksel özellikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Itha, Xu (1995) tarafından SMASS-I sınıflandırmasında S-tipi asteroittir.[6] Bu, Itha ailesinin üyeleri için genel spektral tip ile uyumludur.[11]:23

Rotasyon süresi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Haziran 2011'de, Avustralya'daki Kingsgrove Gözlemevinde (E19) Julian Oey tarafından üç Arjantinli astronomla işbirliği içinde yapılan fotometrik gözlemlerden Itha'nın dönel bir ışık eğrisi elde edildi. Işık eğrisi analizi, 0,30±0,03 büyüklüğünde (U=3) bir parlaklık değişimi ile 3,47393±0,00006 saatlik iyi tanımlanmış bir dönme süresi verdi.[10] Lowell Fotometrik Veritabanından ve Ondřejov Gözlemevi'ndeki BlueEye600 robotik teleskobundan (L36) fotometrik verileri kullanan iki modellenmiş ışık eğrisi, sırasıyla 3,473810±0,000001 ve 3,473808±0,000002 yıldız periyodu verdi. İlkinin modellemesi (59.0°, -59.0°) ve (249.0°, -72.0°)'de iki kutup verirken, ikincisinin modellemesi ekliptik koordinatlarda (72.0°, -54.0°)'de yalnızca bir kutup verdi (λ, β).[13][14]

Çapı ve albedosu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızılötesi Astronomik Uydu IRAS, Japon Akari uydusu ve NASA'nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Kaşifi'nin (WISE) NEOWISE misyonu tarafından gerçekleştirilen araştırmalara göre, Itha (20,44±1,9), (21,37±0,84) ve (21,561±0,106) kilometre çapındadır ve yüzeyi sırasıyla (0,2220±0,048), (0,203±0,018) ve (0,224±0,034) albedosuna sahiptir.[7][8][9] Collaborative Asteroid Lightcurve Link, 10.6'lık mutlak büyüklüğe dayalı 0,2412'lik bir albedo ve 20,53 km'lik bir çap elde eder. WISE ekibi tarafından yayınlanan diğer ortalama çaplar şunları içerir: (20,335±0,281) ve (23,715±0,094) karşılık gelen (0,224±0,034) ve (0,1672±0,0333 ile.[6][15]

Bu küçük gezegene, güney Almanya'nın Lahr şehrinde yayınlanan Lahrer Hinkender Bote'den isimli almanaktan seçilen "Itha" adı verildi.[2][3] Özellikle Alemannik konuşulan bölgede, bir Hinkender Bote ("topallayan haberci") 17. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar çok popülerdi. Takvim bölümünde bayram günleri, önemli fuarların tarihleri ve astronomik efemeridler yer alır. 15 Ocak için azizler takvimindeki protestan ve katolik kayıtlar olan Maurus ve Habakuk yanında, muhtemelen Aziz Maurus ve peygamber Habakkuk'a atıfta bulunarak, Alman isim günü analoğu olarak "Itha" yı verir.[16]

Reinmuth'un takvim isimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

913 Otila ile başlayan ve 1144 Oda ile biten diğer 22 asteroit gibi, Reinmuth da uygun isimleri düşünmekte güçlük çektiği birçok asteroit keşfi nedeniyle bu takvimden isimler seçti. Bu isimler, kaşifin çağdaşlarıyla ilgili değildir. Küçük Gezegen İsimleri Sözlüğü'nün yazarı Lutz Schmadel, Reinmuth'un ilham kaynağını Heidelberg'de genç bir astronom olarak çalışan Hollandalı astronom Ingrid van Houten-Groeneveld ile özel görüşmelerinden öğrendi.[2]

  1. ^ a b c d e "918 Itha (A919 QD)". Minor Planet Center. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  2. ^ a b c d Schmadel, Lutz D. (2007). "(918) Itha". Dictionary of Minor Planet Names. Springer Berlin Heidelberg. s. 82. doi:10.1007/978-3-540-29925-7_919. ISBN 978-3-540-00238-3. 
  3. ^ a b c "Lahrer hinkender Bote – Kalender 1925". Badischen Landesbibliothek. 1925. s. 1. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2020.  Lahrer Bote archive 30 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ a b c d "JPL Small-Body Database Browser: 918 Itha (A919 QD)" (2019-05-11 last obs.). Jet Propulsion Laboratory. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  5. ^ a b "Asteroid 918 Itha – Nesvorny HCM Asteroid Families V3.0". Small Bodies Data Ferret. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  6. ^ a b c "Asteroid 918 Itha". Small Bodies Data Ferret. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  7. ^ a b c Tedesco, E. F.; Noah, P. V.; Noah, M.; Price, S. D. (October 2004). "IRAS Minor Planet Survey V6.0". NASA Planetary Data System. 12: IRAS-A-FPA-3-RDR-IMPS-V6.0. Bibcode:2004PDSS...12.....T. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  8. ^ a b c Usui, Fumihiko; Kuroda, Daisuke; Müller, Thomas G.; Hasegawa, Sunao; Ishiguro, Masateru; Ootsubo, Takafumi; Ishihara, Daisuke; Kataza, Hirokazu; Takita, Satoshi; Oyabu, Shinki; Ueno, Munetaka; Matsuhara, Hideo; Onaka, Takashi (October 2011). "Asteroid Catalog Using Akari: AKARI/IRC Mid-Infrared Asteroid Survey". Publications of the Astronomical Society of Japan. 63 (5): 1117-1138. Bibcode:2011PASJ...63.1117U. doi:10.1093/pasj/63.5.1117.  (online, AcuA catalog p. 153 25 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  9. ^ a b c Masiero, Joseph R.; Grav, T.; Mainzer, A. K.; Nugent, C. R.; Bauer, J. M.; Stevenson, R.; Sonnett, S. (August 2014). "Main-belt Asteroids with WISE/NEOWISE: Near-infrared Albedos". The Astrophysical Journal. 791 (2): 11. arXiv:1406.6645 $2. Bibcode:2014ApJ...791..121M. doi:10.1088/0004-637X/791/2/121. 
  10. ^ a b Oey, Julian; Colazo, Carlos; Mazzone, Fernando; Chapman, Andrés (January 2012). "The Lightcurve Analysis of 918 Itha and 2008 Konstitutsiya" (PDF). Minor Planet Bulletin. 39 (1): 1-2. Bibcode:2012MPBu...39....1O. ISSN 1052-8091. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Şubat 2023. 
  11. ^ a b Nesvorný, D.; Broz, M.; Carruba, V. (December 2014). "Identification and Dynamical Properties of Asteroid Families". Asteroids IV: 297-321. arXiv:1502.01628 $2. Bibcode:2015aste.book..297N. doi:10.2458/azu_uapress_9780816532131-ch016. 
  12. ^ "Asteroid 918 Itha – Proper Elements". AstDyS-2, Asteroids – Dynamic Site. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  13. ^ Ďurech, J.; Hanuš, J.; Oszkiewicz, D.; Vančo, R. (March 2016). "Asteroid models from the Lowell photometric database". Astronomy and Astrophysics. 587: A48. arXiv:1601.02909 $2. Bibcode:2016A&A...587A..48D. ISSN 0004-6361. 
  14. ^ Ďurech, Josef; Hanuš, Josef; Brož, Miroslav; Lehký, Martin; Behrend, Raoul; Antonini, Pierre; Charbonnel, Stephane; Crippa, Roberto; Dubreuil, Pierre; Farroni, Gino; Kober, Gilles; Lopez, Alain; Manzini, Federico; Oey, Julian; Poncy, Raymond; Rinner, Claudine; Roy, René (April 2018). "Shape models of asteroids based on lightcurve observations with BlueEye600 robotic observatory". Icarus. 304: 101-109. arXiv:1707.03637 $2. Bibcode:2018Icar..304..101D. ISSN 0019-1035. 
  15. ^ "LCDB Data for (918) Itha". Asteroid Lightcurve Database (LCDB). 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  16. ^ "Lahrer hinkender Bote – Kalender 1925". Badischen Landesbibliothek. 1925. s. 2. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]